Ermenek Belediyesi - Mustafa BOZCU

Ermenek Belediyesi

Ermenek'in ilk olarak bugünkü Maraspoli Mağarası’nın ve Dezkaya'nın bulunduğu bölgede kurulduğu, ilk adının da (MARAS-MARASSA-MARAOS) kelimelerinden biri olduğu sanılmaktadır. Maraspoli Mağarası’nın doğal kapısı tetkik edildiği zaman Keben’den İkidelik’e kadar olan bölgenin esas dağ yamacından doğal sebeplerden ötürü sonradan koptuğu anlaşılmaktadır. Bugünkü mağaranın üstteki bölümü ile alttaki ve esas nehrin bulunduğu kısmın tek mağara halinde olduğu ve yeraltı nehrinin bu mağaranın dibinden güneye doğru aktığı düşünülmektedir. Ermenek şehrinin ilk yapıları nehrin kenarında yer alıyordu. Şehrin o günkü ismi muhtemelen MARAS, MARA, MARASSA VEYA MARAOS kelimelerinden biriydi.

Tabletlere göre...

Hititlerin yer ve şehir isimlerinde SS-SSA-AMOS-ASSA ’yı çok kullanması ve MARASPOLİS adının halk arasında yaşaması, şehrin ilk defa yukarıda sözünü ettiğimiz sahada kurulduğunu, adının MARAS VEYA MARASSA olduğunu, Hititlerin Akarlarla karışmasından sonra bu köke “şehir” anlamına gelen POLİS kelimesinin eklenmesiyle MARASPOLİS halini aldığını söyleyebiliriz.

M.S. 30’lu yıllara kadar MARASSA veya MARASPOLİS olarak bilinen Ermenek'in adı bu tarihten sonra Romalı Kumandan GERMANİCUS 'a izafeten GERMANİCUS ŞEHRİ anlamına gelen GERMANİCOPOLİS olarak değiştirilmiştir. Roma İmparatoru öldükten sonra Ermenek bu isimle anılmaya başlanmıştır. GERMANİCOPOLİS olarak isimlendirilen Ermenek kelimesinin kökü buradan gelmektedir.

GERMANİCOPOLİS ismi aradan geçen yüzyıllar içinde, bölgeye yerleşen Türk boylarının da diline ve telaffuz alışkanlıklarına uyarak kısalmıştır. İlk önce GERMANİK-GERMANAK gibi değişikliklerden sonra Türk dilinde telaffuzu zor olan “G” atılarak ERMANİK-ERMANAK şeklini almıştır. Türk ses uyumuna uymayan NAK hecesi NEK olarak tescil edilerek ERMENEK şekline getirilmiştir.

TARİH İÇİNDE ERMENEK:

            Ermenek ve çevresindeki doğal yapı korunmaya, barınmaya ve avlanmaya çok müsait olduğundan tarih öncesi (prehistorik) çağlarda da ilk insanlara yerleşim yeri olmasına neden olmuştur.

            Ele geçen Tarihi kalıntılardan ve çevredeki eserlerden elde edilen bilgilerin 4500-5000 yıllık bir geçmişe ışık tutması, eski ve Ortaçağ seyyahlarının notları-Salnameler, Seyahatnameler, ele geçen yazılı kitabeler, Keramik ev eşyaları-demirden yapılmış silahlar, ok uçları, bakır, gümüş ve altın sikkeler-19.yy. sonralarında, Oxford Üniversitesinden Prof.W.Ramsay’ın çevrede yaptığı bilimsel incelemeler bu duruma ışık tutan belgeleri içerir.

            İlk Ermenek yerleşimi (şehir çekirdeği) olan (Marassa’nın) şimdiki “ Maraspulla “ denilen mağaranın önündeki göçüklerin altından başlayarak “İkidelik” denilen “ Firan Kalesi” önlerindeki yıkıntı ve göçük kayaların altında kaldığını gösteren işaretler vardır.

            On’u aşkın Piskoposluğun “Piskoposluk merkezi” olarak tarihi bir özelliği yanında bir başka öne çıkan özelliği de uzun yıllar bir Türk beyliğine (Karamanoğulları Beyliğine) başkent oluşudur.

            1256 dan 1475 yılına kadar 250 yıla yakın hüküm süren “Karamanoğulları Beyliği”nin Başkenti, Kültür ve sanat Merkezi olarak tarih sayfasında yer alan Ermenek’te Kerimüddin Karaman Bey’den sonra beyliğin başına oğlu MEHMET BEY geçmiş, büyük imar ve idari işler yanında 1277 Mayısında “Bu günden sonra Divanda, Dergahta, Barigahta, Mecliste ve Meydanda Türkçe ’den başka dil kullanılmayacaktır.” Fermanı ile Türk dilini Fars-Arap dilleri baskısından kurtarıp, Öz Türkçemizi Türk Milletine kazandırmıştır.

            1960 yılından beri Karaman’da yapılan Türk Dil Bayramı Kutlama Programlarının açılışı 1998 Mayısından beri Beyliğin Başkentinin Ermenek olması, kurucusu Kerümiddin Karaman Bey ve Türk Dilinin mimarı olan oğlu Mehmet Bey’in ve kardeşi Mahmut Bey’in Türbesinin Ermenek’e bağlı Balkusan Köyünde bulunması nedeniyle Ermenek Belediyesince organize edilerek diğer kamu kurum ve kuruluşları ile sivil toplum örgütlerinin katkılarıyla Ermenek’te yapılmaktadır.             

Sancak Merkezi Ermenek :

           Tanzimatın ilanından sonra 1845 yılında yapılan yeni Vilayet teşkilatına göre Ermenek İÇEL SANCAK MERKEZİ olur. MUT, ANAMUR, SİLİFKE, GİLİNDİRE, KARATAŞ SANCAĞINA BAĞLANIR. 26 YIL-SANCAK MERKEZİ olarak hizmet verir.

            1871 Yılında Sancak Merkezi Silifke ye aktarılır. Ayrıca bu tarihte Belediye Teşkilatı kurulmuştur.   

1910-1915 Yıllarında Konya vilayetine, 1915 Tekrar İçel sancak merkezine ve 1919 Yılında Konya iline bağlanan Ermenek 1989 yılında Karaman’ın İl olması ile Karaman’a bağlı bir ilçedir.